آرتیشو که در فارسی به آن کنگر فرنگی گفته میشود, از گیاهان دارویی بسیار مفید بوده, در طب سنتی از آن برای درمان بیماری های مختلف استفاده میشود. آرتیشو گیاهی دائمی و بومی اروپای جنوبی است و به طور وسیعی در نواحی مدیترانه‌ای و اروپای مرکزی کشت میشود. آرتیشو گیاهی است چند ساله دارای ساقه‌ای راست که ارتفاع آن به حدود یک متر می‌رسد. برگهای آن پهن و دراز است که به رنگ سبز تیره می باشد. در انتهای ساقه میوه آن است که به شکل میوه کاج می باشد. گلبرگ‌های آن ضخیم و گوشتی بوده و انتهای گلبرگ‌ها ضخیم‌تر است که مصرف خوراکی دارد. از برگهای گیاهبرای تهیه عرق آن استفاده میشود. طبع عرق آرتیشو گرم و کمی خشک است. قسمت مورد استفاده گیاه آرتیشو, برگ‌ها و قسمت وسط آن است که به نام قلب آرتیشو معروف می‌باشد. برای درمان بوی تند بدن حمام کردن با عصاره آرتیشو و مداومت بر آن به کاهش میزان تعرق بدن کمک کرده و به‌طور طبیعی مانع از ایجاد بوی بد بدن میشود.
خواص عرق آرتیشو :
بومادران گیاهی است علفی و یکساله, دارای ساقه و شاخه‌های راست به ارتفاع 25 تا 60 سانتیمتر که در نواحی مدیترانه و در اکثر نقاط ایران می‌روید. سرشاخه‌های گل دار این گیاه به علت دارا بودن اسانس بوی مخصوص دارند. نام علمی این گیاه, میلفولیوم, به معنی هزاربرگ است که به شاخه‌های پر برگ بومادران اشاره دارد. بومادران یا علف هزاربرگ گیاهی است از تیره گل‌ستاره‌ای‌ها که طبعی گرم و خشک دارد و در اوایل بهار می روید و برای درمانتنگی سر معده و جوش دوران بلوغ بسیار مفید می باشد.
خواص عرق بومادران :
1. درمان افسردگی و ضعف اعصاب و صرع
2. در درمان اختلالات بینایی و ورم مقعد و روده مفید می باشد
3. رفع بی خوابی و جلوگیری از ریزش مو
4. درمان ضعف قلب, احساس گرفتگی و درد در ناحیه قلب
5. تصفیه کننده خون و تقویت عمومی بدن
6. درمان اختلالات قاعدگی در دوران بلوغ و یائسگی
شاهسپرم یا شاه اسپرم گیاهی است با ارتفاع 50 تا 150 سانتی متر که ساقه هایی مستقیم با شیار هایی طولی می باشد . این گیاه از محل رویش تکثیر می شود و گل هایی به رنگ زرد و مجتمعی دارد. شاه اسپرم بوی شبیه بوی نعنا از خود ساطع می کند. برخی افراد این گیاه را نوعی ریحان ,برخی دیگر ریحان کوهی نامیده اند و برخی به عنوان سبزی خوردن به همراه گونه های دیگر مصرف می کنند. این گیاه در شهرستان مراغه واقع در استان آذربایجان شرقی می روید و دارای طبیعت گرمی می باشد که در تابستان رشد آن تمام می شود. شاه اسپرغم , شاهپرهم , شاهسفرم از دیگر نام های این گیاه می باشد. گیاه شاه اسپرم به عنوان یک داروی موثر در درمان بیماری سوء هاضمه عملکردی مطرح بوده و اثر آن نیز ناشی از اژنول و اسید لینولئیک است که از التهاب مزمن دستگاه گوارش جلوگیری می‌کند.
خواص عرق شاهسپرم :
1. به علت دارا بودن ویتامین کا برای خون دماغ و بواسیر خونی مفید می باشد
2. ضد عفونی کننده دهان و دستگاه گوارش
3. مؤثر در درمان زکام و سینه درد و سرفه
4. رفع بوی بد زیر بغل
5. درمان دل درد و دل پیچه
6. ضد تشنج و ضد اسهال
7. تقویت کننده معده
دارچین از ادویه جات بسیار پرکاربرد در تعداد زیادی از خوراکی ها می باشد. دارچین بعد از فلفل و زردچوبه یکی از پرمصرف ترین ادویه های معطر و مطبوعی است که طعم آن ابتدا در دهان ملایم و کمی شیرین و به تدریج تند و سوزاننده میشود اما این خوراکی فقط ادویه نبوده و خواص و فواید درمانی نیز دارد. دارچین طبعی گرم و خشک دارد و دارای خاصیتتقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماری هاست و حتی می‌توان گفت که اثری مشابه پنی سیلین و آنتی بیوتیک دارد. مواد موجود در دارچین می‌تواند از ابتلا به بیماری آلزایمر پیشگیری کرده و یا سرعت پیشرفت این بیماری را کم نماید.
10 گرم دارچین حاوی:
خواص دارچین عبارتند از:
1. در درمان سرماخوردگی, اسهال و استفراغ مؤثر است
2. تقویت معده و درمان اختلالات گوارشی
3. کنترل دیابت
4. تقویت کننده قوای جنسی
5. از بین برنده بوی بد دهان
6. تقویت بینایی
7. ضد سرفه های مرطوب و ضد گرفتگی کلیه
8. مؤثر در درمان دردهای عضلانی